یکی از وسیله‌های کاربردی و مهم در کارهای الکتریکی، ترانسفورماتور (transformer) است. که قطعا به خاطر کاربرد زیادی که در صنعت دارند، تعمیر ترانسفورماتور از اهمیت بسزایی برخوردار هستند. ترانسفورماتورها نوعی وسیله برقی هستند که انرژی الکتریکی را بین مدارها منتقل می‌کنند. از دیگر ویژگی‌های ترانس‌ها این است که می‌توانند کار افزایش و حتی کاهش ولتاژها را به‌خوبی انجام دهند. امروزه برق را می‌توانیم عضو جدایی‌ناپذیر هر صنعتی بدانیم. به‌طور کلی می‌توانیم بگوییم اگر در هر کدام از آن‌ها برق وجود نداشته باشد هیچ کدام از آن‌ها سرپا نخواهند بود. پس در یک جمله می‌توانیم بگوییم برق، قلب هر صنعتی است. حالا در این برقی که قلب هر صنعتی است، ترانسفورماتورها قلب سیستم‌های الکتریکی و برق هستند. به‌طوری‌که بدون آن‌ها به‌هیچ‌عنوان نمی‌توانیم به یک پیشرفت بزرگ در صنایع حتی فکر کنیم.
تعمیر الکتروموتور
ترانسفورماتورها چقدر عمر مفید دارند؟
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که ترانسفورماتورها دارند، عمر مفید و بسیار زیاد آن‌ها است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید ترانسفورماتورها دارای طراحی فوق‌العاده‌ای هستند؛ به‌طوری‌که اگر به‌صورت ۲۴ ساعتی و همیشگی کار کنند بدون حتی لحظه‌ای توقف، بازهم چیزی حدود ۴۰ سال عمر مفید و بدون دردسر دارند. اما در این خصوص باید به یک نکته مهم توجه کنید که ترانسفورماتورها نیز مانند تمام دستگاه‌های برقی و الکتریکی نیاز به مصرف درست و صحیح دارند.
تعمیر ترانسفورماتور
کمک به عمر مفید داشتن ترانسفورماتور:
شاید توجه کرده باشید، گاهی اوقات شما و یکی از آشنایان شما باهم و در یک زمان مشخص دستگاه برقی خاصی را خریداری می‌کنید اما بعد از گذشت مدتی دستگاه شما دچار خرابی می‌شود در حالی که دستگاه آشنای شما بدون هیچ مشکلی و در سلامت کامل عمل می‌کند. مشکل کجاست؟ طریقه مصرف شما. وسیله برقی کاملاً به نوع مصرف بستگی دارد. هر چقدر بهتر و اصولی‌تر مصرف کنید، طبیعتاً عمر مفید بیشتری نیز خواهد داشت. ترانسفورماتورها نیز دقیقاً همین‌طور هستند. هرچقدر برای نگهداری درست از آن‌ها تلاش کنید، عمر مفیدتری خواهند داشت.
درست است که ترانسفورماتورها به دلیل ثابت بودن و عدم‌تغییر مکان به آن چنان نگهداری خاصی نیاز ندارند، اما این موضوع دلیل نمی‌شود که از نگهداری آن‌ها غافل شویم. چراکه در صورت عدم مراقبت درست و اصولی ممکن است آسیب‌های جدی و جبران‌ناپذیری به آن‌ها وارد شود. حتی ممکن است دچار انفجار نیز بشود.
مواردی که ممکن است باعث آسیب‌دیدگی ترانس‌ها شود
- عوض شدن حالت‌های سیم‌پیچ‌ها
یکی از دلایل آسیب‌دیدگی ترانسفورماتورها این است که سیم‌پیچ‌ها ممکن است در فرایند چرخشی که وجود دارد دچار برخی انبساط‌ها و انقباض‌ها بشوند، این فرایند ممکن است باعث آسیب‌دیدگی ترانسفورماتورها بشود.
- گرمای بیش از حد محل ترانسفورماتورها
از جمله دلایلی که ممکن است به این دستگاه آسیب برساند، این است که محل برای قراردادن آن‌ها بیش‌ازحد گرم شوند و مراقبت‌های لازم از آن‌ها صورت نگیرد.
- استفاده از نیروهای اضافی بر روی ترانس‌ها
هر ترانسی ظرفیتی دارد؛ یعنی برای حمل یک نیروی مشخصی ساخته شده‌اند. اما گاهی اوقات نیروهای اضافه‌تری بر روی آن‌ها قرار داده می‌شود. این نیروی اضافه ممکن است باعث ایجاد اختلال‌ها و آسیب‌های شدیدی به ترانسفورماتورها بشود.
- جرقه زدن‌های پی‌درپی
گاهی اوقات اتصال‌های گاه و بی‌گاه به ترانسفورماتورها ممکن است جرقه‌هایی را در پی داشته باشد. این جرقه‌ها باعث ایجاد آسیب‌هایی به آن‌ها می‌شود.
مراحل تعمیر ترانسفورماتور ها
همان‌طور که گفتیم عمر مفید یک دستگاه برقی، به نحوه نگهداری از آن بستگی دارد. بدون شک اگر به‌صورت اصولی نتوانیم از آن‌ها مراقبت کنیم آسیب‌های جدی به سراغ آن‌ها می‌آید. حالا در صورت بروز مشکل و آسیب‌دیدگی باید چه مراحلی را طی کنیم؟
بررسی دقیق ترانس‌ها و تعمیر هسته آن‌ها
- در ابتدا باید ترانس‌ها را به‌صورت دقیق بررسی و عیب‌یابی کرده، سپس هسته‌های سیم‌پیچ آن را تعمیر کنیم تا مشکل از بین برود.
تعمیر اجزاء ترانس‌ها
- از دیگر کارهایی که برای تعمیر ترانسفورماتورها باید انجام دهیم، تعمیر اجزای تشکیل‌دهنده ترانس‌ها است. اجزایی مانند مخزن آن‌ها، واشرهایی که وظیفه سیلد کردن دارند، سیستم‌هایی که مسئول خنک کردن ترانس‌ها هستند و کنسرواتوار ها را باید به‌صورت دقیق بررسی کرده و آن‌ها را تعمیر کنیم تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود.
تعمیر ترانسفورماتور
-
بررسی ورقه‌های هسته و سفت کردن آن‌ها
- اگر ورقه‌های هسته شل شده باشند ممکن است باعث ایجاد آسیب‌هایی به ترانسفورماتورها بشوند. به همین دلیل این ورقه‌ها را به‌صورت دقیق بررسی کرده و آن‌ها را کاملاً سفت کنیم تا باعث ایجاد مشکلات بیشتری نشود.
-
تعویض اتصالات بوشینگ ها و سیم‌پیچ‌ها در صورت نیاز
هر لحظه متوجه شدیم که اتصالات بوشینگ و یا سیم‌پیچ‌ها دیگر کارایی لازم را ندارند، باید اقدام به تعویض آن‌ها کنیم. چرا که اگر آن‌ها با مشکل کار کنند ممکن است به قسمت‌های دیگر نیز آسیب وارد کنند. پس بدون معطلی اقدام به تعویض آن‌ها کنیم. توجه کنید تمام موارد مواردی که بیان کردیم زمانی کارایی لازم را خواهند داشت که در زمان درست مورداستفاده قرار گیرند. اگر در انجام هر کدام از آن‌ها کوتاهی کنیم، ممکن است برای هر اقدامی دیر شود و دیگر فایده‌ای نداشته باشد. پس این نکته را به‌هیچ‌عنوان فراموش نکنید، هر کاری باید در زمان مخصوص خودش انجام شود. تا کارایی خودش را نشان دهد. پس به‌هیچ‌عنوان حل مشکلات و تعمیرات ترانسفورماتورها را پشت گوش نیندازید تا مدت‌ها برای شما کار کنند.