لوکس متر چیست؟
لوکس متر و اساس کار آن چیست؟ همه ما از وسایل نوری متفاوتی برای روشنایی محیط استفاده میکنیم، اما آیا میدانیم که استاندارد روشنایی برای محیطهای مختلف چگونه است؟ به طور مثال روشنایی محیطی چون راهرو، راه پله، فضایهای داخلی یا خارجی ساختمانها با هم تفاوتهای اساسی از نظر استاندارد و میزان روشنایی دارند. طیف مرئی نور با طول موج متفاوتی میباشد و با انواع حساسیت های گوناگون، برای چشم انسان ظاهر می شود و لوکس متر این شدت نور های مختلف را اندازه گیری می کند.
برای این که بتوان این استانداردها را مشخص و پیاده سازی کرد به دستگاهی به نام لوکس متر یا نور سنج نیاز است که در این یادداشت به معرفی آن خواهیم پرداخت.
♦ گروه بازرگانی صنعتی درخشش الکتریک بین الملل ♦
برای خرید تجهیزات اندازه گیری، اتوماسیون صنعتی از قبیل آمپر متر، اینورتر، الکتروموتور و همینطور تعمیر این تجهیزات ( تعمیر اینورتر، تعمیر تجهیزات اندازهگیری و… ) با شماره تلفن 74208000-021 تماس حاصل فرمایید.
نحوه ی استفاده از نور سنج
سنجش اندازه شدت نور و طرز کار با لوکس متر زیاد پیچیدگی ندارد و به راحتی میتوان توسط یک کاربر ساده نیز مقدار آن را اندازه گیری کرد. ولی بهتر است، برای این نوع اندازه گیری آشنایی کمی با مقدار شدت نور در محیط های مختلف مادی داشته باشیم. اکثر دستگاه های لوکسمتر ساختمان و طرز کار یکسانی دارند، و اختلاف آنها در سرعت نمایش، دقت نمایش و محدوده رنج اندازه گیری می باشد.
در واقع لوکس متر یک ابزار صنعتی است که برای اندازهگیری شدت نور محیط مورد استفاده قرار میگیرد. در سیستم یکاهای SI واحد شدت روشنایی نور لوکس (LUX) است. هر لوکس برابر با یک لومن بر متر مربع است. در واقع لوکس از واحد لومن مشتق شده و لومن نیز از واحد شمع یا کاندلا (cd) سرچشمه میگیرد.
تفاوت لوکس با Candela در آن است که لوکس ارتباط مستقیمی با فاصله از منبع نوری و مساحت دارد. به طوری که هر قدر فاصله منبع نور از سطح بیشتر شود عدد لوکس کمتر میشود چون روشنایی کل یا Lumen در سطح وسیعتری پراکنده خواهد بود. اما کاندلا ارتباطی با فاصله ندارد.
در واقع میتوان گفت که لوکس یک معیار اندازهگیری از شدت نور در یک محیط برای تمام فواصل از منبع نور است و یا به عبارت دیگر لوکس مقدار تفاوت نوری است که در محیطهای مختلف به واسطه چشم انسان تشخیص داده میشود و اهمیت سنجش آن در این است که کیفیت نور در محل کار، مدارس و ساختمانهای عمومی بر کمیت و کیفیت کار در کارگران و دانشجویان تاثیرگذار خواهد بود. سنسورهای لوکس متر با توجه به نوری که از سوژه میگیرند، ولتاژ تولید میکنند.
کارایی لوکس متر به این صورت است که یک مبدل لوکس با استفاده از یک سلول عکس برای ضبط نور کار میکند و سپس لوکس متر این نور را به یک جریان الکتریکی تبدیل کرده و اندازه گیری این جریان اجازه میدهد تا دستگاه بر اساس یک تابع مشخص، میزان روشنایی محیط اطراف لوکس را به شکل دقیق اندازهگیری کند.
در واقع محاسبه شدت نور با استفاده از فرآیند منبع نقطهای انجام میگیرد. اندازه گیری شدت نور بسته به میزان شدت و فاصله نور متفاوت خواهد بود. اگر یک منبع نقطهای هیچ انعکاسی نداشته باشد یعنی فقط بخشی از نور تابیده شده به سطح میرسد.
برای فضایی که مورد نظر دارید باید فاصله را محاسبه کرده و آن را در Pi و سپس در چهار ضرب کنید. نتیجه باید شعاعی یکسان با فضای خاص از منبع باشد. این محاسبه مساحت در یک فاصله خاص است.
اگر نور با زاویه ای کمتر از 90 درجه به سطح برسد، استفاده از ضریب لازم است. این را می توان با ضرب مقدار روشنایی محاسبه شده در کسینوس کسر زاویه خارج از محور انجام داد.
انواع لوکس متر در صنایع مختلف از جمله عکاسی، صنعت روشنایی، محل کار، دفاتر و کلاسهای آموزشی، مکانهای نمایش آثار هنری و videography استفاده می شوند. میدانیم که معمولا کارهای عکاسی در محیطهای کم نور صورت میگیرد بنابراین با کمک یک نورسنج به راحتی میتوان مقدار نور محیط را اندازه گیری کرده و برای شرایط ایده آل از لحاظ نورپردازی در عکاسی اقدام کرد.
روش اندازهگیری با دستگاه لوکس متر کار سختی نیست. برای اندازه گیری شدت روشنایی کافی است آشنایی نسبی با میزان شدت نور در محیطهای مختلف داشته باشید. تقریبا بیشتر دستگاههای لوکس متر دارای قابلیتها و کاربردهای یکسان هستند و عمده تفاوت آنها در سرعت نمایش، دقت نمایش و محدوده دامنه اندازهگیری است.
در واقع از اندازهگیری شدت روشنایی میتوان در مواردی چون اندازه گیری محیطی برای تعیین شدت روشنایی و متوسط آن و درخشندگی، اندازه گیری موضعی به منظور تعیین شدت روشنایی و درخشندگی در موضع مشخص و همچنین اندازهگیری به منظور ارزیابی فنی و ممیزی استفاده کرد.
لوکس متر برای اندازه گیری روشنایی با واحد fc یا cd / m² استفاده می کند. بعضی از لوکس مترها برای ضبط و ذخیره اندازه گیری ها به یک حافظه داخلی یا ثبت کننده اطلاعات مجهز هستند. به دلیل تصحیح کسینوس دستگاه از زاویه تابش نور، لوکس مترهای PCE Instruments با دستگاه های ثبت اطلاعات بسیار در صنعت مورد توجه قرار می گیرند.
بسیاری از لوکس مترها شامل نرم افزارهای مختلفی است که برای تجزیه و تحلیل دقیق هر میزان اندازهگیری هستند و رابط های مختلفی را برای انتقال دادههای ذخیره شده و اندازه گیری شده به سیستم شما ارائه میدهند.