از قدیم جابه‌جایی اجسام سنگین دشوار بوده است و انسان‌های اولیه برای این کار از نیروی خود و حیوانات بهره می‌بردند. با پیشرفت تمدن، انسان‌ها وسایلی مانند قرقره را ساختند که جابه‌جایی اجسام سنگین را آسان‌تر می‌کرد. علاوه‌براین در ادامه وسایلی دیگری از جمله وینچ صنعتی و آسانسور صنعتی نیز برای این منظور اختراع شدند.
وینچ صنعتی چیست؟
وینچ صنعتی دستگاه مکانیکی است که برای کشیدن یا بالابردن اجسام سنگین استفاده می‌شود. این دستگاه از یک قرقره یا مجموعه‌ای از قرقره‌ها تشکیل شده است که به یک الکتروموتور یا منبع قدرت دیگر متصل هستند. سیم بکسل یا زنجیر به دور قرقره‌ها پیچیده شده‌اند و با چرخش قرقره‌ها، جسم به‌صورت افقی یا عمودی کشیده می‌شوند.
به‌طور کلی این وسیله مشابه بالابر صنعتی هنگامی که امکان جابه‌جایی جسم سنگین با نیروی بازو وجود ندارد، مورداستفاده قرار می‌گیرد.
راه های ارتباطی با ما: 74208000-021 (30خط)
اجزای وینچ
اجزای وینچ با توجه‌به نوع و کاربرد آن تفاوت دارد. با این‌حال اجزای اصلی آن عبارتند از:
گیربکس صنعتی
گیربکس با کاهش دور خروجی بر اساس توان ورودی وینچ، قدرت و گشتاور لازم برای جابه‌جایی بارهای سنگین را تامین می‌کنند. گیربکس حلزونی یکی از پرکاربردترین انواع گیربکس‌ها در وینچ صنعتی است. این وسیله به‌دلیل قابلیت برگشت‌ناپذیری برای کاربردهایی که به انتقال قدرت در یک جهت خاص نیاز دارند مناسب به نظر میرسد.
بدنه این محصول نیز اغلب از چدن است و دنده‌های داخل گیربکس نیز از فولاد آلیاژی ساخته می‌شوند تا در برابر سایش و خوردگی مقاوم باشند.
درام
یکی‌دیگر از اجزای وینچ صنعتی درام محسوب می‌شود و وظیفه حمل و نگهداری سیم بکسل را بر عهده دارد. درام با یاتاقان‌بندی مناسب امکان کشش و حمل محصولات با وزن‌های متفاوت را فراهم می‌کند. قطر درام نیز یکی از عوامل مهم در عملکرد وینچ است و تاثیر زیادی در سرعت خطی آن دارد، زیرا با افزایش قطر آن، سرعت خطی کشش بالاتر خواهد رفت.
سیم بکسل
سیم بکسل یکی از اجزای مهم وینچ است که وظیفه انتقال نیروی موتور به قرقره‌ها را بر عهده دارد. سیم بکسل‌ها در انواع مختلفی مانند نتاب، فولادی و… وجود دارند. مدل نتاب انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به سیم بکسل‌های فولادی دارد و برای کاربردهای سبک‌تر مناسب هستند.
اینورتر
اینورتر برای وینچ صنعتی یک دستگاه الکترونیکی است که وظیفه کنترل سرعت و جهت حرکت وینچ را برعهده دارد. اینورتر وینچ صنعتی با تغییر فرکانس برق ورودی به موتور، سرعت و جهت حرکت آن را کنترل می‌کند.
انواع وینچ
این دستگاه با توجه‌به نیروی محرکه به انواع مختلفی تقسیم می‌شود.
برقی
در وینچ برقی نیروی محرکه لازم توسط الکتروموتور تامین می‌شود. این نوع وینچ به دلیل مزایای مختلف خود مانند قدرت بالا، سرعت و کارایی مناسب در بسیاری از صنایع و کارخانه‌ها پرکاربرد است. در وینچ‌های با توان کم از الکتروموتور تک فاز و در وینچ‌های قدرتمند از مدل سه فاز استفاده می‌شود.
دیزلی
این مدل وینچ صنعتی از موتورهای سوخت فسیلی مانند بنزین و گازوییل برای تامین نیروی محرکه استفاده می‌کنند. بنابراین وینچ دیزلی برای مکان‌هایی که امکان دسترسی به برق وجود ندارد، مناسب خواهد بود.
هیدرولیکی
یکی‌دیگر از انواع وینچ، مدل هیدرولیکی محسوب می‌شود که در آن نیروی محرکه توسط یک یونیت هیدرولیک تامین می‌شود. یونیت هیدرولیک از اجزای مختلفی تشکیل شده است که با همکاری یکدیگر شفت هیدروموتور را به حرکت درمی‌آورند. نیروی تولیدی نیز از طریق گیربکس به درام یا قرقره سیم بکسل منتقل می‌شود. این دستگاه به دلیل نیروی بالای خود در صنایع سنگین مانند نفت و گاز کاربرد دارد.
پنوماتیک
وینچ پنوماتیک یا بادی دستگاهی محسوب می‌شود که نیروی محرکه آن از هوای فشرده تامین می‌شود. طرز کار وینچ صنعتی به این صورت است که ابتدا هوای فشرده توسط کمپرسور تولید و به ایر موتور منتقل می‌شود. ایرموتور نیز نیروی محرکه تولیدی را به گیربکس می‌دهد و پس از تنظیم سرعت و گشتاور نیروی محرکه توسط گیربکس به درام منتقل خواهد شد. درام نیز با چرخاندن سیم بکسل، بار را جابه‌جا می‌کند.
کاربرد وینچ صنعتی
با توجه‌به نحوه عملکرد وینچ، این دستگاه در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرند.
صنایع نفت، گاز و دریایی
وینچ صنعتی برای حمل تجهیزات در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی و دکل‌های حفاری کاربرد دارد. این دستگاه در اسکله‌ها، کشتی‌ها، لنج‌ها و قایق‌ها برای جابه‌جایی بار، به آب انداختن و بالا کشیدن لنگر و صید ماهی مناسب هستند.
ساخت و ساز
این دستگاه در ساختمان‌سازی برای جابجایی مصالح، ابزار و افراد تا حداکثر وزن 3 تن به طبقات بالا کاربرد دارد. برای این منظور از بالابر صنعتی و آسانسور صنعتی نیز می‌توان استفاده کرد.
استخراج از معادن
استفاده از وینچ‌های صنعتی در معادن برای افزایش ایمنی و بهره‌وری عملیات استخراج مفید است. این دستگاه‌ها به کارگران اجازه می‌دهند تا مواد معدنی و تجهیزات را به‌طور ایمن و کارآمد جابه‌جا کنند. این دستگاه در بسیاری از صنایع و حوزه‌های دیگر مانند خودروسازی، فولاد، حرکت تله کابین و… کاربرد دارد.
نکات مهم در انتخاب وینچ مناسب
انتخاب یک وینچ مناسب و کارآمد مستلزم توجه‌به عوامل مختلفی مانند قدرت و سرعت آن است. از همین‌رو وینچ باید سرعتی مناسبی داشته باشد تا آسیبی به سیم بکسل و دستگاه وارد نشود. این دستگاه باید از قدرت کافی برای انجام کار برخوردار باشد. زیرا استفاده از وینچ صنعتی با قدرت بیش از حد لازم، باعث اتلاف در انرژی و هزینه می‌شود.
نکته مهم دیگر در انتخاب این دستگاه توجه‌به مکان موردنظر برای استفاده از آن است. به‌عنوان مثال، در مکان‌هایی که گازهای قابل اشتعال وجود دارند، باید از وینچ‌های هیدرولیکی یا پنوماتیکی استفاده شود. برای صنایع دریایی نیز وینچ‌های مقاوم در برابر رطوبت مناسب هستند.
جمع‌بندی
وینچ صنعتی وسیله مکانیکی محسوب می‌شود و برای کشیدن، بلندکردن و جابه‌جایی اجسام سنگین در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه از یک موتور، گیربکس، درام و سیم بکسل تشکیل می‌شود. طرز کار وینچ صنعتی به این صورت است که موتور نیروی لازم برای چرخش درام را فراهم می‌کند و گیربکس نیز سرعت چرخش موتور را کاهش می‌دهد. در نهایت نیز درام با پیچیدن سیم بکسل به دور خود باعث جابه‌جایی بار می‌شود.