تابلو برق صنعتی چیست؟ – امروزه در شرکت‌ها، کارخانجات صنعتی، فروشگاه‌های بزرگ، رستوران‌ها و … از تجهیزات محافظتی الکترونیکی بسیاری استفاده میگردد که این فرآیند بوسیله تابلو برق یا پنل برقی صورت میپذیرد. تابلو برق ها با توجه به استانداردهای بین‌المللی و داخلی موجود طراحی شده و معمولاً پس از جریان اصلی ورودی به ساختمان نصب میشوند. در این دستگاه تجهیزاتی نصب میگردد که، وسایل الکترونیکی را در برابر خطرهای احتمالی مثل افزایش یا کاهش جریان برق، افزایش ولتاژ، شوک‌های الکتریکی و … محافظت کنند. در این مقاله سعی میشود به تعریف تابلو برق، انواع و کاربردهای آن بپردازیم.
تابلو برق صنعتی چیست؟
تابلو برق ها در حقیقت محفظه و محل قرارگیری تمامی کلیدهای محافظتی قطع کننده، فیوزها، تجهیزات کنترلی، قطعات نمایشگر و سیم کشی داخلی وسایل الکترونیکی میباشند. این محفظه ها می‌توانند به صورت توکار و روکار در محل های مطلوب قرار گیرند. طراحی تابلوی برق به صورت تخصصی و توسط شرکت‌های مهندسی طبق استانداردهای داخلی یا جهانی صورت میپذیرد.
به طور معمول از این دستگاه در ورودی ساختمان استفاده شده و دستگاه در مسیر جریان اصلی نصب میشود. همچنین گاهی ممکن است نیاز به نصب آن در بخش مجزایی از ساختمان نیز لازم باشد، که در این حالت دستگاه در محیط مورد نظر و مجدداً در مسیر اصلی جریان برق باید مستقر میشود.
اجزای تشکیل دهنده تابلو برق صنعتی
تابلو برق ها با 3 بخش اصلی شناخته میشوند: قسمت درونی، بیرونی و ترمینال که به ترتیب به تجهیزات، بدنه و سیم های استفاده شده اطلاق میگردند. حال در این بخش به معرفی هر بخش با جزییات بیشتر میپردازیم.
- درونی: شامل کنتاکتورها، ترانس ها، کلیدهای اتوماتیک و دستی، کلید های نشتی جریان، فیوزها، مولتی متر، بیمتال ها، رله، رگلاتور، خازن،اینورتر، کنترلرها، تایمر، لامپ سیگنال و ترمینال میباشد.
- بیرونی: بخش بیرونی پنل های برقی اغلب ساخته شده از فلز میباشد که باقی تجهیزات را درخود جای میدهد.
- ترمینال: این بخش شاهراه ارتباطی تجهیزات داخلی با دستگاه های بیرون از آن میباشد و متشکل از کابل ها و سیم هاست.
انواع تابلو برق ها
تابلو برق فیکس
- تابلوهای ایستاده چند منظوره (Multi Purpose): این تابلوها بصورت ایستاده قرار میگیرند و تابلوهای چند منظوره می باشند وداخل انها می توان تجهیزات کنترل-قدرت-پنوماتیکی و…نصب کرد.
- تابلوهای دیواری (Wall Mounting): این تابلوها به دو دسته تابلوهای روکار (On Surface) و تابلوهای توکار (Flush Mounting) تقسیم میشوند.
- تابلوهای (Rack): تابلو هایی هستند که حالت قفسه قفسه دارند و محفظه های اندازه گیری – الکترونیکی – کنترل و مخابراتی و… روی انها نصب می شود.
- تابلوهای Swing نوعی از تابلوهای Rack هستند که دارای در متحرک می باشد و مزیت ان این است که پشت تجهیزات ان قابل رویت است و دسترسی به پشت تجهیزات فراهم است این مدل بسیار گران است و درب آن هم شیشه ای است.
تابلو برق صنعتی کشویی
- تابلو های کنترل موتورها (Motor Control Center (MCC: این تابلو ها بصورت کشویی ساخته می شود و برای کنترل موتورها ساخته می شود. این تابلوها بخاطر مزیت تابلوهای کشویی بسیارگران هستند.
- تابلوهای مرکز قدرت (Power Center): این تابلوها برای تغذیه تابلوهای MCC استفاده میشوند و یک تابلوی توزیع است و میتواند چند تا تابلوی MCC را تغذیه کند در این تابلوها کلیدها بیشتر از نوع هوایی هستند و بعد از پست اصلی استفاده می شوند.
تابلو برق صنعتی مدولار
نوع پیشرفته تابلوهای فیکس ایستاده است. هر فیدر به شکل یک مدول در تابلو نصب شده و به وسیله یک صفحه فلزی از فیدر بالایی و فیدر پایینی خود جدا می شوند و از لحاظ دسترسی به سر کابل به دو نوع کلی تقسیم می شوند:دسترسی از پشت و دسترسی از جلو.
تجهیزات برق صنعتی: اینورتر
تابلو برق صنعتی چیست؟
دسته بندی تابلو برق صنعتی از نظر سطح اختلاف پتانسیل
تابلو برق ها از جهت سطح ولتاژ و اختلاف پتانسیل به سه دسته تقسيم می شوند:
- تابلو های فشار قوی (High Voltage) از 63000 تا 400000 V
- تابلوهاي فشار متوسط (Medium Voltage) از 1000 تا 63000 V
- تابلوهای فشار ضعيف (Low Voltage) تا 1000V
تابلو برق صنعتی فشار ضعيف
تابلوهاي فشار ضعيف در سطح ولتاژ کمتر از 1000V قرار دارند. مطابق IEC60439-1 تابلوي فشار ضعيف ترکيبی است از يک يا چند وسيله قطع و وصل (Switching Device) فشار ضعيف همراه با تجهيزات کنترلی، اندازه گيری، نشانگر، حفاظتی، تنظيم کننده و … مربوط به خود که نحوی کامل نصب و سوار شده و کليه Interconnection ها و اتصالات الکتريکی و مکانيکی داخلي و قطعات ساختمانی را شامل گردد.ولتاژ نامی تابلوهای فشار ضعيف معمولأ تا 690V و ولتاژ سرويس تا 400V می باشند.
تابلوهای فشار ضعيف معمولأ در دو نوع زير ساخته می شوند:
- تابلوی ايستاده (Fix) ثابت
- تابلوی ايستاده (Withdraw able) کشویی
تابلو برق فشار متوسط
تابلوهای فشار متوسط در سطح ولتاژ بين 1000V تا 36000V قرار دارند. اجزای اصلی يک تابلو فشار متوسط شامل بدنه، کليد (دژنکتور) و يا کنتاکتور فشار متوسط، رله، ، ترانسفورماتور ولتاژ و جريان، لوازم اندازه گيری و تجهيزات کنترلی می باشد. تابلوهای فشار متوسط به دو دسته کلی تقسيم می شوند:
- تابلوهای فشار متوسط ثابت (Fix)
- تابلوهای فشار متوسط کشويی (Withdraw able)
تجهیزات اتوماسیون صنعتی: الکتروموتور
طول عمر مفید تابلو برق صنعتی چقدر است؟
اغلب کاربران تصور میکنند تابلو برق ها همگی عمر مفید بالایی دارند و بدون تغییر در طول زمان باقی میمانند در حالی که لزوماً اینطور نیست. اتصالات تابلو برق ها می توانند شل شوند و افزایش سطح استفاده بر روی پنل برقی تأثیر منفی می گذارد. در مکان های مرطوب، پنل الکتریکی شما می تواند دچار خوردگی شده و گرد و غبار زیاد نیز می تواند عاملی برای کوتاه کردن عمر پنل باشد. اگر پنل برقی را به درستی حفظ و نگهداری کنیم به این صورت که به طور مرتب آن را بازرسی کنیم، میتوان در طولانی مدت از آن بهره ببریم.
از مطالب ذکر شده در این بخش میتوان نتیجه گرفت در طراحی يک تابلو بايد موارد زير در نظر گرفته شود:
- شرايط محيطی (جهت بهره برداری)
- شرايط لازم برای نصب
- شرايط حفاظتی
گروه صنعتی بازرگانی آینده فروشنده و توزیع کننده تجهیزات تابلو برق آماده رفع نیاز شما مشتریان عزیز میباشد.