کنتاکتور چیست؟ یک کلید الکتریکی کنترل‌شده است که برای قطع و وصل کردن مدارهای الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌عبارت دیگر، کنتاکتورها نوعی رله هستند، با این تفاوت که رله‌ها معمولاً برای جریان‌های کم (کمتر از ۱۵ آمپر) به کار می‌روند، در حالی که کنتاکتورها برای جریان‌های بالاتر از ۱۵ آمپر طراحی شده‌اند. همچنین، برخلاف رله‌ها که توسط یک منبع خارجی فعال می‌شوند، کنتاکتورها دارای یک سیستم کنترل داخلی هستند که می‌تواند از طریق چندین منبع از جمله سوئیچ دستی، سطح ولتاژ یا جریان تحریک شود.
ساختمان داخلی کنتاکتور
یک کنتاکتور از سه بخش اصلی تشکیل شده است:
1.سیم‌پیچ (الکترومغناطیس)
سیم‌پیچ یکی از مهم‌ترین اجزای آن است که نیروی لازم برای بسته شدن کنتاکت‌ها را تأمین می‌کند. این قطعه معمولاً در یک محفظه محافظ قرار دارد تا در برابر آسیب‌های خارجی محافظت شود.
2. سیستم کنتاکت
این بخش شامل دو نوع کنتاکت است:
کنتاکت‌های اصلی: برای کنترل مدار اولیه استفاده می‌شوند و معمولاً در حالت عادی باز (NO) هستند.
کنتاکت‌های کمکی: در مدارهای کنترلی به‌کار می‌روند و برای عملکردهایی مانند اینترلاک الکتریکی یا ارسال سیگنال استفاده می‌شوند.
3. تجهیزات خاموش‌کننده قوس الکتریکی
هنگام قطع مدارهای دارای جریان یا ولتاژ بالا، یک قوس الکتریکی قوی بین کنتاکت‌های متحرک و ثابت ایجاد می‌شود. این قوس باعث آسیب به کنتاکت‌ها و کاهش عمر مفید آن‌ها می‌شود و حتی ممکن است منجر به اتصال کوتاه یا آتش‌سوزی شود. به همین دلیل، تمامی کنتاکتورهایی که ظرفیت آن‌ها بیش از ۱۰ آمپر است، به تجهیزات خاموش‌کننده قوس مجهز شده‌اند.
انواع کنتاکتور
این کلیدها بسته به نوع عملکرد و کاربردشان به چند دسته تقسیم می‌شوند:
- کنتاکتور الکترومغناطیسی
- کنتاکتور هدف معین
- کنتاکتور معکوس
- کنتاکتور با ضامن مغناطیسی
- کنتاکتور خلأ
کنتاکتور تک‌فاز و سه‌فاز
کنتاکتور تک‌فاز
- این مدل، با یک منبع AC تک‌فاز کار می‌کند و معمولاً دارای دو کنتاکت حامل جریان است. کنتاکتور تک‌فاز عمدتاً برای مصارف خانگی و سیستم‌های صنعتی کوچک به کار می‌رود و ابعاد کوچکتری نسبت به کنتاکتورهای سه‌فاز دارد.
توجه: یک کنتاکتور تک‌فاز با ولتاژ ۲۲۰ ولت کار می‌کند و در صورت اعمال ولتاژ ۴۰۰ ولت، سیم‌پیچ آن خواهد سوخت.
کنتاکتور سه فاز
- کنتاکتورهای سه‌فاز برای کنترل بارهای صنعتی و موتورهای AC سه‌فاز مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نوع دارای پیچیدگی بیشتری نسبت به مدل‌های تک‌فاز هستند و بیشتر در صنایع بزرگ کاربرد دارند.
نحوه نصب کنتاکتور
- نصب صحیح و نگهداری مناسب آن، نقش مهمی در عملکرد و طول عمر تجهیزات الکتریکی دارد.
۱. نکات ایمنی
- قبل از نصب، برق مدار را کاملاً قطع کنید. از دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید تا از خطر برق‌گرفتگی و جرقه‌های الکتریکی جلوگیری شود.
۲. انتخاب محل نصب مناسب
- مکان نصب آن بهتر با تهویه مناسب باشد تا از گرم شدن بیش از حد آن جلوگیری شود. از پیچ و براکت‌های مناسب برای محکم کردن آن استفاده کنید.
۳. مراحل سیم‌کشی
- ابتدا سیم‌های کنترل را به پایانه‌های سیم‌پیچ (A1 و A2) متصل کنید.
- سپس سیم‌های بار را طبق نمودار سیم‌کشی به پایانه‌های اصلی (L1، L2، L3) متصل نمایید.
- در صورت نیاز، سیم‌های کنتاکت‌های کمکی را متصل کنید.
- از عایق‌بندی مناسب برای جلوگیری از تماس ناخواسته سیم‌ها استفاده کنید.
- دستورالعمل‌های سازنده را برای اطمینان از نصب صحیح رعایت کنید.
تعمیر و نگهداری کنتاکتور
نگهداری منظم باعث افزایش طول عمر و جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی در عملکرد آن می‌شود.
- تمیز کردن سطوح تماس: آلودگی‌ها و گرد و غبار را از روی کنتاکت‌ها پاک کنید تا هدایت الکتریکی بهبود یابد.
- بررسی قطعات فرسوده: اگر کنتاکت‌ها سوخته یا سوراخ شده‌اند، آن‌ها را تعویض کنید.
- بررسی ولتاژ ورودی: در صورت عدم عملکرد صحیح، تنظیمات ولتاژ را بررسی کنید.
- رفع سر و صدای غیرعادی: اگر این تجهیز صدای غیرعادی دارد، منبع تغذیه را بررسی کرده و از عدم وجود زباله یا مانع در داخل آن اطمینان حاصل کنید.
راهنمای خرید کنتاکتور و قیمت آن
انتخاب کنتاکتور مناسب به ویژگی‌های مصرف‌کننده‌ی الکتریکی مدار بستگی دارد. برای انتخاب صحیح، موارد زیر را در نظر بگیرید:
- جریان نامی و توان مصرفی دستگاه
- ولتاژ تغذیه‌ی مدار (۲۲۰ ولت، ۴۰۰ ولت، ۶۹۰ ولت و غیره)
- نوع کاربرد (خانگی، صنعتی، سنگین و غیره)
قیمت کنتاکتور
شرکت درخشش الکتریک بین‌الملل با ارائه محصولات فشار ضعیف الکتریکی زیمنس، این امکان را فراهم کرده تا صنعتگران محترم بتوانند با استفاده از تجهیزات باکیفیت، سطح ایمنی و بهره‌وری سیستم‌های خود را افزایش دهند.
این شرکت تأمین‌کننده‌ی سری 3MT7 زیمنس بوده و برای دریافت مشاوره و استعلام قیمت می‌توانید با شماره‌های زیر تماس بگیرید.
021-74208000 (30 خط داخلی )
| ✔ کنتاکتور زیمنس |