عاملهای اصلی خرابی عایق الکتروموتور، مواد مخرب تاثیر گذار بر روی عایق و حرارت زیاد است که در این مطلب به آنها میپردازیم. رایج ترین عامل خرابی در تجهیزات برقی افت کیفیت و شکست عایقی که به flashover معروف است میباشد. عایق الکتریکی میتواند مایع یا جامد باشد.
مهمترین عاملهای خرابی که باعث شکست در عایق موتور میشود:
مواد عایقی رایج مانند مینا، لاکها، رزینها یا پلیمرهایی که به سطح فلزی در بین لایههای سیم پیچی اعمال می شوند که در اغلب ماشینهای خنک شونده با هوا، یا ترانسفورماتورهای غوطه ور در روغن مشاهده میشوند.
ترانسفورماتورهای بزرگتر با روغنهای معدنی پر شده اند. که دارای خاصیت عایقی بالاتری هستند. با اضافه کردن تجهیزات به آنها مانند رادیاتورها، فنها و پمپهای خارجی به صورت موثری توانایی شان برای اتلاف حرارت افزایش یافته است. عایق جامد بکار رفته، در این ترانسفورماتورها معمولا از جنس کاغذ آغشته به روغن می باشد که به دور هادی های سیم پیچ پیچیده شده اند.
[fusion_button link=”https://prd.derakhsheshco.com/category/automation-industrial/electric-motor/” text_transform=”” title=”” target=”_self” link_attributes=”” alignment=”center” modal=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”” id=”” color=”default” button_gradient_top_color=”” button_gradient_bottom_color=”” button_gradient_top_color_hover=”” button_gradient_bottom_color_hover=”” accent_color=”” accent_hover_color=”” type=”” bevel_color=”” border_width=”” size=”large” stretch=”no” shape=”round” animation_type=”” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″ animation_offset=””]خرید الکتروموتور[/fusion_button]
از مواد عایق غیر متداول می توان به موارد زیر که ترکیبی از مواد زیر باشند اشاره کرد.
• اکسید منیزیم
• سیلیکاتها
• فسفاتها
• پودر سرامیک
این نوع از عایق معمولا با حرارت بر سطح فلز پوشانده میشود. جدا از اینکه عایق در کدام دسته است، دو عامل مهم در خرابی عایق، حرارت و رطوبت می باشند.
-
رطوبت
در ماشینهای الکتریکی خنک شونده با هوا، میزان رطوبت موجود در هوا تاثیر مهمی دارد. با بالا رفتن عمر عایقها، ترکهای ریزی در پیشانی عایق ایجاد میشود. رطوبت به داخل این شیارهای ریز نفوذ میکند و باعث یک اتصال کوتاه بین حلقه های مجاور سیم، در سیم پیچی می شود. با اینکه ولتاژ بین حلقه ها خیلی کم است، هنگامی که آنها به به یکدیگر متصل میشوند، یک حلقه بسته برای شار مغناطیسی تامین میگردد، که باعث عبور جریان خیلی زیاد از حلقه اتصال کوتاه شده، می شود. این قضیه، معمولا باعث تخریب ماشین الکتریکی میشود. و نیاز است که ماشین جایگزین گردد یا مجددا سیم پیچی شود.
در ماشینهای خنک شونده با روغن، فقط با نمونه برداری از روغن میتوان به وجود رطوبت در آن پی برد. با توجه به فرآیند پیوسته سیکلهای گرم و خنک شدن ترانسفورماتور، رطوبت از طریق دریچه انبساط هوا به داخل روغن مکیده می شود.
در ترانسفورماتورهای پر شده از روغن توجه به این نکته ضروری است که وجود رطوبت خیلی کم، در روغن باعث کاهش قابل توجه در مقدار عایقی می شود.
-
دما
در ماشینهای الکتریکی خنک شونده با هوا، دمای زیاد در طولانی مدت باعث فرسوده شدن حرارتی میشود. این باعث می شود عایق، شکننده شود. خرابی، میتواند ناشی از نفوذ رطوبت باشد. و یا از طریق اتصال فیزیکی هادیها رخ دهد.
در ترانسفورماتورهای پر شده با روغن، این اثر پیری عایق نامیده می شود. پیری شیمیایی در دماهای بالا خیلی سریع تر رخ می دهد، کاهش عمر عایق بصورت تقریبی با دمای آن رابطه نمایی دارد.
برای مثال، یک عایق که دمای نامی آن بصورت استاندارد 65سانتی گراد است. کاهش عمر آن از 100% بر ساعت در 100 سانتی گراد تا 0.05% بر ساعت در 140 سانتی گراد و 1.0% بر ساعت در 180سانتی گراد می رسد.